Leptosomalar Hakkında
Her şey sevgili arkadaşım A. KESKİN’ e ait C.leptosoma türlerini görmekle başlamıştı. Bu uzun ve yorucu ve bir o kadarda zevkli fakat heyecan verici yola çıkmış buldum kendimi.
Çok uzun bir araştırma ve maddi hazırlıklar sonucunda, Sevgili arkadaşımın hediye ettiği 16 adet C.leptosoma utinta türü ile üretime başladım. Balıkların tamamı Almanya dan geldiği için (MAL-TA-Vİ) balıkların ırklarının saflığı hususunda hiç sıkıntı çekmedim. Daha sonraki yıllarda C.leptosoma sp. jumbo “Kitumba” türüne ağırlık verdim ve yine Almanya dan gelen bu saf ırk üzerine kendimi geliştirmeye başladım ilk başlarda koloninin azlığı ve sabırsızlığım yüzünden 9 adetlik bu koloniye dışarıdan aldığım C.leptosoma sp. jumbo “Kitumba” türlerini de ekledim. Fakat daha sonraki araştırmalarım ve izlenimlerimle sonraki aldığım balıkların dişilerinin saf olmadığını tespit edip. Hemen tanktan çıkardım 9 adetle başladığım bu hobi şimdilik 14 damızlık ve 25 adet yeni aldığım yavru ile sürdürmekteyim, diğer tankımda ise hala C.leptosoma utinta blue flas türlerini yetiştirmeye devam ediyorum.
Cyprichromis familyasının ait Leptosoma türlerinin birçok alt türü ve bu türlere ait varyeteleri mevcuttur.
C. leptosoma “utinta
C. leptosoma sp. jumbo “Kitumba”
C. leptosoma sp. jumbo “Kitumba”Albino
C. leptosoma sp. jumbo kachese
C. leptosoma sp. Jumbo “kigoma”
C. leptosoma sp. Jumbo “Moliro”
C. leptosoma Livua blue orchid
C. leptosoma kekese blue flash
C. leptosoma Jumbo mbita (grandiosus)
C. leptosoma mpulungu
C. leptosoma sp. Jumbo “ black bee” ve alt varyeteleri “black fin”, “gold head”, “tricolor”, “yellow head”
Fiziksel Özellikleri; Leptosomaların boyları normal türlerde erkekler 10 -12 cm, dişiler de ise 8 -10 cm dir. Jumbo türlerinde ise erkekler bazı literatürlerde 13 -14 cm, dişiler de ise 10 -12 cm olduğu yazılıdır. Erkeklerle dişiler çok kolaylıkla birbirlerinden ayırt edilebilir. Erkekler daima renkli dişiler renksiz ve mattır. C. leptosoma türlerinin dişileri daima birbirinden farklıdır ve birbirlerinden ayrımı oldukça zordur. Gözlemlediğim kadarıyla C.Leptosoma jumbo black bee dişilerinin üst (dorsal) yüzgeçleri ince siyah bir çizgi ile özelleşmiştir. C.Leptosoma jumbo kitumba dişisinde bu çizgi mevcuttur. Fakat kuyruk yüzgecinde alt ve üst olmak üzere iki adet benek mevcuttur. Cyprichromis’ler cichlids ailesinin bireylerinin vücut formu, iskelet yapısı klasik balık şekline çok yakındır.
Beslenme; C.Leptosomalar gölde plankton ile beslenen balıklardır. Balıkların beslenmeleri ağırlıklı olarak pul yemle yapılır. Haftada 1 gün artemya çıkarılır ve bu artemya eşit şekilde 2 ye bölünerek koloniye iki ayrı günde verilir. 2 haftada 1 gün balıkların aç bırakılması tavsiye edilir. Bu açlık balıkların bağırsak sisteminin boşalmasına ve temizlenmesine yardımcı olur. Balıklar sabah ve akşam olarak iki ayrı öğünde beslenmelidir. Bazı literatürlerde beslenme günde üç öğün şeklinde belirtilir ama ben bunu tavsiye etmiyorum. Üç öğün yemlemenin hem akvaryumunuzun çabuk kirlenmesi hem de balıkların aktivitesini kaybetmelerine sebep olacağını düşünüyorum.
Yaşama alanları; C.Leptosomalar gölde ve akvaryum içinde sürü halinde dolaşır. Leptosomalar tankınızın geleninde üst ve orta kısmında yaşarlar, uyku hali hariç kolay kolay dip kısma inmezler. Tankınızın su kalitesi her balıkta olduğu gibi C.Leptosoma türlerinde de önemlidir. Suyun temiz ve bol oksijenli olması hem akvaryumunuzun hem de balıklarınızın sağlığı açısından önemlidir. Suyunuzun pH değeri 7.8 - 8.5 arasında, Nitrate: < 20 ppm , KH: 10 – 15 ve suyun sert su olması balığınızın gelişimini kolaylaştıracaktır. Akvaryum sıcaklığınızın 26 - 28 ˚C ( 76 ˚F-80 ˚F ) olması yavru alımınız için gereklidir. pH değerini yükseltmek istediğinizde çoğunlukla mercan kırığını tercih edin, suni olarak kullanılan pH yükselticileri geçici bir çözüm olarak tercih edilmektedir. Leptosomalar Tanganyika gölünün açık su olarak adlandırılan bölümlerinde yaşarlar. Bu balıklar taşlık, kayalık bölgelerden hoşlanırlar ve bu bölgelerde erkekleri kolaylıkla renk alırlar. Akvaryumunuzu bu doğrultuda dizayn etmeye çalışın...
C.Leptosomalar kolonilerinde 3 erkek 8 -10 adet dişinin bir arada bulunması ideal bir koloniyi simgeler. Erkek sayısının fazla olması C.Leptosomalar türlerinde huzursuzluk ve erkekler arasındaki rekabete sebebiyet vermektedir. Çoğu zaman bu kavgada erkeklerden bir kaçı yaralanabilir. C.Leptosoma türleri yavrularını asla yemezler.
Üreme; Karnı yumurta ile dolu dişiyi erkeler kovalamaya başlar ve yumurtlatmaya zorlar. Bu esnada erkek alabileceği en doğal ve en güzel rengi alır ve bu aşırı renk değişimi dişiyi cezbeder. Erkekler dişiyi asla fiziksel olarak zorlamaz ve fiziki bir temas olmadan sadece hareketler ile baskı altında tutarlar. Yumurtlama işlemi genellikle akvaryumun üst ve orta kısmında gerçekleştirilir ve erkek bu alana diğer erkek ve dişileri yaklaştırmaz. Erkek birey dişinin yumurta dolu olan karnının altına yakın bir yerde anlam veremediğim ağız hareketleri yaparak dudaklarını ileri doğru uzatır. Çıplak gözle görülebilir büyüklükte olan yumurta suya düşer düşmez dişi tarafından ağza alınır. Dişi erkeğin spermlerini almak üzere erkeğin karnına doğuru ağzını uzatır. Balıklar ürkütülmeden çok dikkatli bir şekilde incelenirse erkeğin spermlerini bile görebilirsiniz. Bu dölleme işlemi yaklaşık olarak 20 - 25 dakika sürer ve bu süre zarfında dişi yaşına bağlı olarak 5 – 12 arasında yumurta toplar.
Ağzı yumurta ile dolu olan dişi beslenme zamanında diğer koloni bireylerinden ayrı yaşar ve sakin yerleri tercih eder. Yumurtlama olayından yaklaşık 10 -11 gün sonra dişinin ağzında yavru leptosomaların gözlerini görebilirsiniz. Genç dişiler ilk 2. ve 3. döllemede yavruları tutmayıp atabilir ve hatta yutabilir. Bu sizi hayal kırıklığına uğratmasın...
Yavruların doğal olarak anne ağzından çıkma süreleri yaklaşık 21 gündür. Daha erken alınan yavrular ( kusturma yöntemi) karınları keseli doğarlar ve çok ciddi bakım isterler. En güzeli bu işe yeni başlayanlar için doğal yavrulamayı beklemektir.
Kusturma İşlemi; Dişiyi büyük bir kepçe ile yakaladıktan sonra fazla panik yapmasına fırsat vermeden balık baş parmak ile işaret parmağı arasına alınır. Ucu çok sivri olmayan bir kürdan yardımı ile ağız yavaşça açılır ve yavruların dışarı çıkması sağlanır. Yavruluğun yeterli miktarda oksijen alması gereklidir. Yavruların bakımı ve beslenmesi ilk 3 - 4 hafta artemya ile yapılırsa balıkların gelişini oldukça hızlı olur.
Not: C.Leptosoma türlerinin yanına Prenses, İmparator, frontosa, calvus, leleupi, dafrodil ve tropheus gibi sert türleri koymayınız.